Môn Toán trong trường phổ thông giữ một vai trò, vị trí hết sức quan trọng - là môn học công cụ nhưng lại có rất nhiều ứng dụng trong thực tế đời sống hàng ngày và có quan hệ hỗ trợ trực tiếp tới nhiều môn học khác. Đồng thời, có khả năng trong việc phát triển trí tuệ học sinh thông qua việc rèn luyện các thao tác tư duy phân tích, tổng hợp. Nhưng đối với suy nghĩ của nhiều học sinh, môn toán là một môn học khó, khô khan, không có nhiều ứng dụng thực tiễn. Chính vì thế tổ Toán – Tin đã tổ chức buổi ngoại khóa với chủ đề “Ứng dụng Toán học trong Tin học” nhằm khơi dậy cho học sinh lòng yêu thích và say mê đối với bộ môn toán, tin cũng như cung cấp cho các em nhừng kiến thức phong phú đối với bộ môn này. Ngoài ra hoạt động này cũng là sân chơi bổ ích tạo cơ hội cho các em được giao lưu, chia sẻ và rèn luyện kỹ năng đứng trước tập thể để phát triển bản thân.
Mở đầu buổi ngoại khoá là trò chơi Tháp Hà Nội, đây là một bài toán kinh điển trong việc mô phỏng cho giải thuật đệ quy mà sinh viên công nghệ trên khắp thế giới đều biết đến và quen gọi là thuật toán Tháp Hà Nội.
Để mô phỏng lại thuật toán trên, 6 em học sinh chia thành 2 đội đã tham gia vào trò chơi này với nhiệm vụ phải di chuyển 4 đĩa từ cọc 1 qua cọc 3 theo qui định sau: mỗi bạn chỉ được di chuyển 1 đĩa, đĩa nhỏ phải ở trên đĩa lớn, sau đó trở về đội và để bạn khác lên làm tiếp, cứ luân phiên như vậy cho đến khi hoàn thành; đội nào xong trước, đội đó sẽ chiến thắng.
Để hoàn thành phần thi đấu đúng luật các bạn phải thực hiện như sau:
- Đầu tiên, các bạn tìm cách chuyển đĩa lớn nhất sang cọc 3 trước. Sau đó, việc còn lại là giải quyết bài toán chuyển 3 đĩa về cọc 3
- Tương tự như trên các bạn sẽ tìm cách chuyển chiếc đĩa lớn nhất về cọc 3 trước, còn lại bài toán chuyển 2 đĩa
- Và cứ lien tiếp như vậy cho đến khi chiếc đĩa nhỏ nhất được chuyền về cọc 3 là hoàn thành trò chơi.
Như vậy, bài toán tháp Hà Nội chính là mô phỏng rõ nhất cho giải thuật đệ quy.
Dẫn chương trình thầy Xuân Thành và cô Yến Hoa đang phổ biến luật chơi cho cả 2 đội.
Trò chơi 2: “Hành trình đến n” với hai trò chơi đó là hành trình đến 20 và 32.
Trong trò chơi hành trình đến 20. Luật chơi như sau:Tham gia trò chơi gồm có hai học sinh, mỗi người lần lượt nói một số, người chiến thắng là người nói được số 20 đầu tiên.Với quy ước được đặt ra là người thứ nhất có quyền nói số 1 hoặc số 2, người tiếp sau chỉ có thể nói một số bằng số mà đối phương vừa nói trước đó cộng thêm 1 hay 2.
Hai em học sinh tham gia trò chơi
Sau khi các em tham gia trò chơi, thầy cô cũng đã giải thích quy luật trò chơi hành trình tới 20 như sau:
+ Để nói được số 20 người thắng cuộc phải dành quyền nói số 17. Vì khi nói số 17 thì người kia sẽ nói 18 hoặc 19 . khi đó người thắng sẽ dành được số 20.
+ Tương tự như vậy. để dành được con số 17 người muốn thắng phải nói số 14 rồi 11…
+ Hãy để ý các số 20,17,14,11 cách nhau 3 đơn vị. Vậy nếu biết được số xuất phát là bao nhiêu thì chỉ cần nói số đó và mỗi lần đi thi cộng thêm 3 thì chắc chắn thắng.
+ Để tìm số đầu tiên đó là bài toán cấp hai lấy 20 chia 3 số dư là 2. Số 2 là số xuất phát.
Như vậy trong trò chơi này, người đi đầu tiên dành đọc số 2, mỗi lần đi cộng thêm 3 (Không cần quan tâm đối thủ đọc số nào) thì vẫn thắng. Số cần đọc là 2, 5, 8, 11, 14, 17, 20.
Mục đích trò chơi nhằm rèn tư duy thuật toán, ai biết được quy luật và thuật toán của trò chơi thì người đó sẽ thắng.
Không khí sân trường sôi nổi xua tan cái lạnh của cơn mưa
Sau đó là tiết mục văn nghệ của thầy Công Thành – tổ trưởng tổ Toán – Tin và các câu hỏi đố vui.
Tiết mục văn nghệ của thầy Đoàn Công Thành - Tổ trưởng tổ Toán-Tin
Trò chơi 3: Thuật toán sắp xếp nổi bọt
Sắp xếp là một nhu cầu hết sức phổ biến trong xử lý thông tin, ví dụ như sắp xếp danh sách học sinh, danh sách hàng hóa, hay sắp xếp kết quả tìm kiếm trên google, ….Đã có nhiều thuật toán được đưa ra để việc sắp xếp trong máy tính được nhanh hơn, tối ưu hơn. Một trong những thuật toán sắp xếp kinh điển là thuật toán nổi bọt. Ý tưởng thuật toán để sắp xếp dãy số tăng dần n. Ta kiểm tra từ đầu đến cuối dãy, cứ hai số cạnh nhau mà số sau nhỏ hơn trước là ta đổi chỗ hai số đó, cứ như vậy hết một lượt chuyển ta sẽ đưa được số lớn nhất ra cuối dãy. Ta lặp lại quá trình đó n lần ( với n là số các số trong dãy).
Với ý tưởng này tổ Toán- tin đã tổ chức một trò chơi: gồm 6 bạn tham gia chia thành hai đội sẽ thi nhau xếp hai dãy số với cùng số chữ số và độ khó giống nhau. Mỗi bạn thực hiện một lượt với quy ước: Các con số được giấu dưới mặt úp của miếng xốp, khi nào dỡ miếng xốp lên mới thấy, và mỗi lần thí sinh chỉ được dùng hai tay cầm hai miếng xốp mở lên, đổi chổ xong là phải úp xuống lại liền, hết lượt chạy ra cho bạn khác vô. Khi nào đã đủ n lượt thi dừng lại và ban tổ chức sẽ lật toàn bộ miếng xốp lên cho khán giả kiểm chứng.
Thầy Minh - Tin học đang mô phỏng lại trò chơi
Và cuối cùng là tiết mục ảo thuật rất hấp dẫn của cô Thu Hiền và thầy Xuân Nhân gây nhiều hứng thú và sự tò mò của các em với tên gọi “đoán suy nghĩ người khác”
Buổi ngoại khóa kết thúc thành công tốt đẹp để lại nhiều ấn tượng trong lòng thầy cô và học sinh trong trường. Không chỉ mang đến kiến thức mà đây còn là buổi giao lưu học hỏi đầy thú vị cho học sinh sau những giờ học căng thẳng. Tổ bộ môn Toán- tin sẽ cố gắng có thêm nhiều buổi ngoại khóa thật ý nghĩa như vậy để giao lưu học tập, mở rộng tầm hiểu biết cho tất cả các em học sinh.